Je kent het wel: die streepjescode achterop een boek met zo’n ellenlange getallenreeks eronder. Die cijfercode is het ISBN van een boek. Waartoe dient zo’n ISBN eigenlijk? Is het verplicht voor een boek en hoe kom je eraan?
Ik zie regelmatig vragen over het al dan niet aanschaffen van zo’n ISBN voorbij komen, kennelijk is er veel onduidelijkheid over. Hoog tijd om daar eens iets over te schrijven.
Wat is een ISBN?
De afkorting staat voor International Standard Book Number. Het is een code van (meestal) 13 cijfers, die wereldwijd gebruikt wordt om boeken eenvoudig vindbaar te maken voor bijvoorbeeld bibliotheken en boekhandelaren. De opbouw van zo’n nummer is internationaal afgesproken en zegt iets over het land van uitgave, vertaling, editie, enzovoort.
Is een ISBN verplicht?
Nee, een ISBN is niet verplicht. Als jij in eigen beheer een boek uit wilt geven, beslis je zelf of je een ISBN aanvraagt of niet.
Waarom zou ik een ISBN aanschaffen?
Hoewel een ISBN niet verplicht is, stellen veel boekhandelaren en online platformen een ISBN als eis wanneer zij jouw werk gaan verkopen. Het nummer zorgt er bijvoorbeeld voor dat zij heel eenvoudig de voorraad kunnen bijhouden. Uitgevers die hun voorraad opslaan bij het Centraal Boekhuis, hebben ook een ISBN nodig, zodat boekhandelaren en bibliotheken hun boeken kunnen bestellen.
Waarom zou ik géén ISBN aanschaffen?
Een ISBN aanvragen kost geld. Als jij een boek hebt geschreven dat niet via een boekhandel of online platform verkocht hoeft te worden, is het de vraag wat zo’n ISBN voor toegevoegde waarde heeft. Denk bijvoorbeeld aan een boek dat je hebt geschreven om uit te delen bij trainingen die je geeft. Misschien heb je een boek over de geschiedenis van je familie geschreven, dat je alleen met familieleden wilt delen. In zulke gevallen kun je prima zonder ISBN.
Wie kan een ISBN aanschaffen?
Iedereen die een werk publiceert. Dat kan jij als schrijver zijn, maar je uitgever kan dit ook aanvragen. Degene die het nummer registreert wordt als uitgever van het werk gezien.
Hoe kom ik aan een ISBN?
Wanneer jouw werk door een reguliere uitgeverij wordt uitgegeven, regelt je uitgever dit. Je hoeft hier niet voor te betalen.
Wanneer jij in eigen beheer uitgeeft, via een Selfpubber, kunnen zij dit in de meeste gevallen ook voor je regelen. Hier betaal je dan wel een bedrag voor.
Je kunt ook zelf rechtstreeks een ISBN aanvragen. Uiteraard betaal je dan ook zelf, en vaak een stuk meer dan wanneer je dit via een uitgeverij laat lopen. Het verschil zit hem hierin: veel uitgeverijen hebben een aansluiting bij het Centraal Boekhuis. Wanneer zij jouw ISBN aanvragen, valt jouw werk voor boekhandelaren onder hun registratie. Je profiteert van hun aansluiting, maar bent niet de rechtmatige uitgever van je werk. Dat kan lastig zijn als je iets wilt veranderen aan je werk. Wil je bijvoorbeeld verhuizen van uitgever, dan kan het ISBN niet meeverhuizen en zal je een nieuw nummer aan moeten vragen.
Hoe duur is een ISBN?
Dat hangt van diverse factoren af. Wanneer jij besluit een ISBN aan te vragen via een Selfpubber, staat op de website van de uitgeverij vaak vermeld hoeveel zij hiervoor rekenen. Kijk hier goed naar, want bedragen lopen uiteen van twee tientjes tot zo’n honderd euro.
Wil jij zelf als uitgever gezien worden en vraag je zelf een ISBN aan, dan hangt de prijs af van het aantal nummers dat je aanschaft. Op het moment dat ik dit schrijf betaal je voor een nummer 102 euro, excl. btw. Bestel je er tien, dan betaal je 265 euro, excl. btw. Per stuk scheelt dat dus nogal!
Hoeveel ISBN’s heb ik nodig?
In principe is één genoeg. Maar let op: geef je jouw boek op meerdere manieren uit (bijvoorbeeld als paperback en als e-book) dan wordt het als twee verschillende werken gezien en hebben ze beiden een eigen ISBN nodig.
Interessant. Maar hoe zit het eigenlijk met auteursrecht? Daar ben ik ook wel benieuwd naar…
goedemiddag,
Als ik mijn boek laat vertalen, bijvoorbeeld van NL naar Engels, heb ik dan een nieuw ISBN nodig? Gezien de I van International denk ik eerlijk gezegd niet maar ik twijfel.
Kunt u mij uitsluitsel geven?
Hoi Elly,
Gangbaar is dat edities die op één of meerdere punten verschillen van elkaar een verschillend ISBN krijgen. Zo zie je vaak dat bij boeken die zowel als paperback (zachte kaft) en hard cover uitgegeven worden het ISBN verschilt. Voor boekhandelaren is dit prettig, het voorkomt vergissingen bij het bestellen. Een andere taal zal daarom ook een nieuw ISBN betekenen.